Met vereenvoudiging koolstofgrenstaks vermindert Europese Commissie administratieve lasten, met behoud van klimaatambities

De Europese Commissie heeft een reeks vereenvoudigingen voorgesteld voor het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM). Deze vereenvoudigingen liggen in lijn met eerdere Omnibus-initiatieven en hebben tot doel de administratieve druk voor bedrijven te verlichten, terwijl het mechanisme een robuust instrument blijft in het EU-klimaatbeleid.

Liesbet Sommen, cd&v-Europarlementslid, is optimistisch over de herziening: “De Commissie toont andermaal dat ze de juiste balans weet te vinden. Zonder noemenswaardig in te leveren op klimaatactie, kunnen we bureaucratie voor bedrijven aanzienlijk beperken”, klinkt het.

CBAM is een Europees instrument dat ervoor zorgt dat op geïmporteerde producten uit niet-EU-landen een eerlijke koolstofbijdrage wordt betaald. Op die manier zorgen we voor een gelijk speelveld voor Europese bedrijven die hun producten groener produceren dan hun niet-Europese tegenhangers. Het mechanisme geldt voor sectoren waar doorgaans sprake is van een hoge CO₂-uitstoot zoals staal, cement en aluminium.

Klimaatwetgeving moet gaan over concrete actie om onze uitstoot te verminderen en onze concurrentiepositie te versterken, niet over het toevoegen van onnodige administratieve lasten. Daarom komt de Commissie nu met een reeks maatregelen die de CBAM-wetgeving wil vereenvoudigen zonder afbreuk te doen aan de milieudoelstellingen. “Dat is net wat deze herziening zo speciaal maakt”, zegt Sommen, “doordat importeurs die jaarlijks minder dan 50 ton goederen importeren voortaan gevrijwaard blijven, kunnen we naar schatting 91% van de betrokken bedrijven vrijstellen terwijl nog steeds 99% van de emissies in CBAM-sectoren gedekt blijft”, duidt Sommen ambitieus.

Bovendien wil de Commissie er met de herziening ook voor zorgen dat het CBAM–mechanisme enkel ondernemingen raakt die op regelmatige basis goederen importeren naar de EU. Zo willen ze vermijden dat bedrijven die eenmalig, of met een lage frequentie, goederen binnen de grenzen van de EU brengen, niet bedolven worden onder een tsunami van administratieve rompslomp. "Dat is positief", vindt ook Liesbet Sommen, "het heeft helemaal geen zin om deze bedrijven hier ook onder te laten vallen. Dat zal alleen maar aversie voor het systeem opwekken. Door hen hiervan vrij te stellen en ons te focussen op de grote vertegenwoordigers van CO2-uitstoot, houden we kleine importeurs tevreden zonder dat we het doel van CBAM afzwakken."

Andere maatregelen die werden opgenomen in de herziening bevatten onder meer:

• Vereenvoudigde emissiemonitoring, met standaardwaarden die minder verificatie vereisen;
• Eenvoudigere standaardreferentiewaarden voor betaalde CO₂-prijzen in het buitenland, waardoor rapportageverplichtingen eenvoudiger worden;
• Het effectiever maken van CBAM voor de lange termijn, door de regels te versterken om ontwijking en misbruik te voorkomen;
• De verplichting om elk kwartaal op voorhand certificaten aan te kopen wordt verminderd van 80% naar 50% van de ingebedde emissies van de geïmporteerde goederen.